داروهای ضدالتهاب از جمله پرمصرف‌ترین داروهایی هستند که برای کاهش درد و التهاب در بیماری‌های مختلف تجویز می‌شوند. اما این داروها علاوه بر فواید درمانی، می‌توانند تأثیرات منفی قابل توجهی بر سیستم گوارش داشته باشند. مشکلاتی نظیر زخم معده، خونریزی گوارشی و آسیب به دیواره روده‌ها تنها بخشی از عوارض این داروها هستند که در صورت مصرف طولانی‌مدت یا بدون نظارت پزشک ممکن است بروز کنند.
مزایا و معایب استفاده مداوم از داروهای ضد التهاب
داروهای ضد التهاب برای کنترل دردهای بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور مثال، در صورتی که به دندانپزشکی رفته‌اید یا جراحی داشته‌اید، می‌توانید با استفاده از این داروها درد خود را کاهش دهید. اما این داروها نباید بیشتر از دو یا سه هفته مورد استفاده قرار گیرند. داروهای ضد التهاب می‌توانند به سرعت درد را کنترل کنند و احساس آرامش را در بدن به وجود بیاورند. برخی از مزایای استفاده از داروهای ضد التهاب به شرح زیر هستند:
- این داروها به کاهش درد کمک می‌کنند.
- این داروها ضد تب هستند.
- این داروها می‌توانند تورم را پایین بیاورند.
- داروهای ضدالتهاب دارای خاصیت ضد انعقادی هستند و از غلظت خون جلوگیری می‌کنند.
اکنون می خواهیم به معایب و تاثیرات مصرف طولانی مدت داروهای ضد التهاب اشاره کنیم. برخی از معایب استفاده از داروهای ضد التهاب در ادامه ذکر شده است.
تاثیرات مصرف طولانی مدت داروهای ضد التهاب
داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) در ارتوپدی به‌طور گسترده‌ای برای کنترل درد و کاهش التهاب در موارد مختلفی تجویز می‌شوند. استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی در ارتوپدی بیشتر در موارد زیر صورت می گیرد.
- روماتیسم مفصلی
- آرتروز و استئوآرتریت
- اسپوندیلیت انکیلوزان
- نقرس
- درد ناشی از تومورهای استخوانی
- درد بعد از عمل جراحی
- بورسیت
- التهاب تاندون (تاندنیت)
- درد ناشی از کشیدگی، کوبیدگی و اسپاسم عضلات
با وجود تأثیرات تسکین‌دهنده این داروها، مصرف طولانی‌مدت آنها می‌تواند عوارضی جدی به همراه داشته باشد. یکی از این عوارض، کند شدن روند ترمیم استخوان است که ممکن است باعث تأخیر در جوش خوردن شکستگی‌ها شود. بنابراین، مصرف این داروها باید با دقت و تحت نظارت پزشک صورت گیرد تا از بروز آسیب‌های احتمالی پیشگیری شود.
عوارض استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) می‌تواند منجر به بروز عوارض جدی شود که مهمترین آنها شامل عوارض گوارشی و کلیوی است.
حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند، علائمی مانند درد شکم، تهوع، استفراغ، اسهال، سوء‌هاضمه، خونریزی گوارشی و حتی زخم معده را تجربه می‌کنند. این عوارض به روش مصرف دارو ارتباطی ندارند، بنابراین مصرف دارو به صورت خوراکی، تزریقی یا شیاف نیز ممکن است منجر به بروز این مشکلات شود.
هرچقدر دوره مصرف این داروها طولانی‌تر باشد یا با دوزهای بالاتری مصرف شوند، احتمال بروز عوارض گوارشی افزایش می‌یابد. برای پیشگیری از این مشکلات، توصیه می‌شود کمترین دوز مؤثر در کوتاه‌ترین زمان ممکن استفاده شود. همچنین، برخی داروها مانند ایندومتاسین و پیروکسیکام عوارض گوارشی بیشتری دارند، در حالی که بروفن و دیکلوفناک کمتر باعث این عوارض می‌شوند. در برخی موارد، استفاده همزمان از امپرازول می‌تواند عوارض معده (اما نه همه عوارض گوارشی) را کاهش دهد.
این داروها همچنین با تنگ کردن عروق کلیوی می‌توانند عملکرد کلیه را مختل کنند. افزایش فشار خون (به دلیل کاهش توانایی کلیه در دفع آب و نمک) و نارسایی کلیوی از جمله عوارض شایع این داروها هستند.
علاوه بر این، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (به جز آسپرین) خطر سکته قلبی و مغزی را افزایش می‌دهند. افرادی که سابقه این بیماری‌ها را دارند، نباید از این داروها استفاده کنند. از میان این داروها، ناپروکسن کمترین خطر قلبی را دارد. همچنین، این داروها می‌توانند احتمال نارسایی قلبی را افزایش دهند که این خطر در ناپروکسن و بروفن کمتر و در سلکوکسیب و دیکلوفناک بیشتر است.
در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه آخر، استفاده از این داروها توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث مشکلات قلبی در جنین یا زایمان زودرس شود. بنابراین، مصرف این داروها در دوران بارداری باید با احتیاط بسیار زیاد و تنها تحت نظر پزشک انجام شود.
چگونه عوارض جانبی مصرف داروهای ضد التهاب را کاهش دهیم؟
ممکن است این سوال برای شما هم پیش بیاید که چگونه عوارض جانبی مصرف این داروها را کاهش دهیم. برای پاسخ به این سوال، بهتر است به عوارض جانبی که در اثر استفاده از این داروها به وجود می‌آیند، توجه داشته باشیم.
برای اینکه بتوانید عوارض جانبی داروهای ضد التهاب را کاهش دهید، باید به مواردی که در ادامه مطرح می‌شوند، توجه داشته باشید:
- نوشیدن آب زیاد: یکی از مهمترین مواردی که به شما کمک می‌کند عوارض جانبی این قرص‌ها را کاهش دهید، مصرف مایعات زیاد است. مصرف مایعات می‌تواند به دفع سموم از بدن کمک کند و بدن را سلامت نگه دارد.
- استراحت کافی: یکی از مهمترین مواردی که پس از مصرف این داروها باید به آن توجه داشته باشید، استراحت کافی است. استراحت باعث می‌شود که بدن هر چه زودتر در مسیر سلامتی قرار گیرد و دیگر نیازی به مصرف این داروها نخواهید داشت.
- عدم مصرف غذاهای چرب و سنگین: برای استفاده از این داروها نباید از غذاهای چرب و سنگین استفاده کنید. این غذاها باعث می‌شوند که این داروها اثربخشی کمتری داشته باشند.
- توجه به دستورالعمل استفاده: برای مصرف این داروها به روش مصرف توجه داشته باشید و آنها را بیشتر از دستورالعملی که در اختیارتان قرار داده شده است، مصرف نکنید.
